Yapay zeka yakın zamanda hayatımızın birçok alanına daha fazla entegre olmaya başlamış bir sistem. Bu sistemle ilgili teoriler de yanlış bilgiler de bitmiyor. Hadi biraz yapay zekayı inceleyelim.
Yapay zeka dediğimiz sistem adı üstünde zaten insan yapımı ve sözde düşünebilen bir analitik sistemler zinciri. Temeli makine öğrenmesi ve derin öğrenmeye dayanan yapay zeka aslında günümüzde sandığınız kadar optimize değil ve hatta sandığınızın aksine kullandığınız yapay zeka sistemlerinin çoğu birer yapay zeka niteliği de taşımaz. Örnek vermek gerekirse en yaygınından ilerleyelim: ChatGPT.
Yapay Zeka mı Otomasyon mu
ChatGPT şu an ücretli ChatGPT 4 ve ücretsiz ChatGPT 3.5 sürümleriyle kullanıma açık durumda ama ChatGPT bir AI yani bir yapay zeka mı sorusunun cevabı biraz tartışmaya açık. Aslında ChatGPT sizinle konuşabilmesi konusunda evet bir yapay zekadır çünkü makine öğrenmesi ve derin öğrenme yöntemleriyle programlanmış ve kendi başına diyalog kurabilir vaziyette. Ancak, sorduğunuz -özellikle teknik konulardaki- sorulara cevap verirken kendisi bir analiz yapmıyor. Sadece sizin de yapabildiğiniz işlemi otomatik yaparak süreci hızlandırıyor.
ChatGPT temelinde aslında bir otomasyon. Bu otomasyonun görevi, sizin sorduğunuz sorularla ilgili internetteki kaynakları değerlendirmek ve size uygun bir cevabı kendi cümleleriyle iletmek. Zaten verdiği çoğu hatalı bilginin sebebi de bu. Eksik veya hatalı bilgiyi yeterince ayıklayabilecek bir sistem değil. Her ne kadar ChatGPT 4 daha gelişmiş olsa da hala bir otomasyon ve hala sizin sorularınızı internet cevaplıyor.
İstatistiksel ve Teorik Yapay Zeka
Gelelim bir diğer konuya, bu sefer biraz daha tekniğe gireceğiz. Şu anda aktif yapay zekaların hemen hemen tamamı istatistiksel yapay zeka sınıfına girer. Bir de teorik yapay zeka var. İstatistiksel yapay zekaya dair çoğu yapılabilecek şey mevcut durumda yapıldı. Teorik yapay zeka ise halen yeni yeni ilerleyen bir alan. Bu alana desen tanıma yani görüntü işleme, tahminleme, kümeleme, regresyon analizi yani değişkenler arasındaki ilişkiyi anlama ve doğal dil işleme dahil olur. İstatistiksel yapay zeka genelde büyük veri setlerini işlemek için kullanılır.
Teorik yapay zeka daha detaylı ve daha ileri bir alan. Bu alana mantıksal çıkarımlar, hesaplama karmaşıklıkları, oyun teorisi, Bayes teoremi ve bilgi teoremi dahil edilebilir. Teorik yapay zeka daha çok matematik temelli ve daha nettir. Belirsizlikler üzerine çalışmalar da yapılır ve bu alanda yapılan çalışmalar yapay zeka problemlerinin sınırlarını belirlemekte, yeni algoritmalar ve çözümler üretilmesinde yardımcı olur. Kısacası teorik yapay zeka, yapay zeka çalışmalarının temelini oluşturur.
Yapay Zekanın Geleceği
Yapay zeka en fazla ne kadar ileri gidebilir? Duyguları hissedebilir mi? Teknik olarak insanlar duyguları hormonlar yardımıyla hissettikleri için hormon dengelerini yapay zekaya tanıtmak, deyim yerindeyse durumlara göre hormonal değişimleri makineye öğretmek mümkün mü? Bu soruların cevaplarını muhtemelen yakın gelecekte göreceğiz. Bu sorular cevaplandıkça daha fazla soru soracağız ama o klasik soru şu an daha önemli bir noktaya evriliyor: Yapay zeka filmlerdeki hale gelebilir mi?
Yapay zeka filmlerdeki hale gelir ve insan gibi düşünmeye ve hissetmeye başlayabilirse insan doğasında olduğu gibi bir tanrı figürü ararsa bu bir noktada insan olabilir. Eğer insanı tanrı varsayarsa yapay zeka robotlar veya sistemler onları yaratan insana zarar geldiği takdirde ölümlere sebep olabilir. Etik değerler ne kadar yüklenmiş olursa olsun hala bir yazılım bozulabilir veya hata verebilir. Alınan hataların sonucunu kestirmek güç. Sonuçları görmeden vereceği tepkileri görmeden yapay zekayı sınırlandırmazsak verebileceği zararlar çok ciddi. Eğer doğru kullanılırsa ve doğru geliştirilebilirse yapay zekanın sağlayacağı faydaların sınırını görmek de çok güç. Örneğin Da Vinci robotu sayesinde artık robotlar, insanların yapabileceği birçok hatayı tamamen konu dışı bırakarak ameliyatları yapabilecek.
Tarihte çoğu zaman olduğu gibi yine her şey biz insanların elinde gibi ve şartlar değişmeden, kontrolü kaybetmeden ilerlendiği sürece yapay zeka bizi çok başka boyuta taşıyacak gibi görünüyor.
